Latarnia uliczna to nie tylko zwykła lampa. To złożone urządzenie składające się z oprawy oświetleniowej i konstrukcji ją podtrzymującej, które razem mają za zadanie oświetlać ulice, chodniki i drogi w warunkach niedostatecznej widoczności – głównie nocą. Historia oświetlenia ulicznego jest fascynująca, pełna technologicznych zmian i innowacji.
Starożytność
Od wieków ludzie używali ognia, by oświetlać swoje domy i ulice. Starożytni Grecy i Rzymianie stosowali lampy uliczne, które z czasem zostały zastąpione przez lampy olejne, mogące palić się dłużej niż pochodnie. Oświetlenie uliczne nie tylko zmniejszało liczbę wypadków drogowych, ale również chroniło domostwa przed włamaniami. W tamtych czasach używano łacińskiego terminu "lanternus", oznaczającego niewolnika odpowiedzialnego za zapalanie lamp przed domami i utrzymanie płomienia.
1417
Pierwsze oficjalne oświetlenie uliczne w średniowiecznym Londynie zostało zastosowane z polecenia burmistrza Sir Henry'ego Bartona. Każdego wieczora zimą, na drogach rozwieszano światła między Hallowtide i Candlemasse. Latarnicy używali długich tyczek, by zapalać i gasić lampy umieszczone wysoko nad ziemią.
XVI–XVII w.
W 1524 roku Paryż po raz pierwszy zaświecił swoje ulice dzięki zarządzeniu, które nakazywało utrzymywać światło w oknach domów wychodzących na ulicę. W 1588 roku parlament paryski nakazał instalację pochodni na każdym skrzyżowaniu, a w 1594 roku zastąpiono je latarniami. Do końca XVII wieku Paryż miał już ponad 2,7 tysiąca lamp ulicznych.
XVIII w.
W Warszawie pierwsze lampy uliczne zaświeciły się w 1716 roku na czterech rogach staromiejskiego ratusza. Kilkadziesiąt lat później, w 1754 roku, burmistrz Jan Feliks Dulfus zainstalował sieć lamp olejowych na kilku najważniejszych ulicach miasta. Oświetlenie zaczęto instalować również w większych miastach prowincjonalnych, takich jak Kalisz, Poznań czy Sieradz.
1745
We Francji pojawiły się lampy olejowe, zwane w Polsce rewerberowymi, które potęgowały światło za pomocą układów zwierciadeł. Te lampy były montowane na szczytach latarni. W okresie Rewolucji Francuskiej latarnie stały się miejscem egzekucji arystokratów i innych wrogów rewolucji.
Oświetlenie uliczne przeszło długą drogę od płonących pochodni po nowoczesne diody LED, świadcząc o postępie technologicznym i zmianach w społeczeństwach na przestrzeni wieków. Fascynująca podróż przez historię światła ulicznego pokazuje, jak ważną rolę odgrywa ono w naszym codziennym życiu.
Comments